Da se podsjetimo Sandžaka u Drugom svjetskom ratu.
Sandžak je od 1943. do 1945. godine, u okviru novog socijalističkog poretka koji se izgrađivao u Jugoslaviji, bio tretiran kao zasebna političko-teritorijalna jedinica Jugoslavije.
U tom periodu, vrhovnu vlast na oslobođenoj teritoriji Sandžaka činilo je Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Sandžaka (ZAVNOS), najvažnije narodno predstavničko, zakonodavano i izvršno tijelo i političko rukovodstvo NOB-a u Sandžaku.
Osnivačka skupština ZAVNOS-a održana je 20. i 21. novembra 1943. u Pljevljima. U to vrijeme, područje Sandžaka nalazilo se pod okupacijom Sila osovine i bilo je administrativno podijeljeno između Crne Gore i Nedićeve Srbije, dok su dijelovi regije bili u sastavu oslobođene partizanske teritorije.
Prvi predsjednik Predsjedništva ZAVNOS-a bio je Sreten Vukosavljević. ZAVNOS je imao slijedeću organizacionu strukturu: Predsjedništvo, Izvršni odbor, 7 odsjeka – upravni, privredno-finasijski, prosvjetni, informativno-propagandni, socijalni, zdrastveni i vjerski. Područje na kojem je ZAVNOS imao jurisdikciju činilo je 8 sandžačkih srezova: deževski, sjenički, pribojski, prijepoljski, štavički, novovaroški, bjelopoljski i pljevaljski.
Pokrenut je list „Glas Sandžaka’’, organ ZAVNOS-a, koji je počeo da izlazi 15. juna 1944. godine. Izvršni odbor (vlada Sandžaka) je bio stalno u pokretu, a nakon konačnog oslobođenja Sandžaka 13. januara 1945. godine bio je smješten u Novom Pazaru.
Konačna arbitraža o statusu Sandžaka izvršena je na petoj sjednici Predsjedništva AVNOJ-a koja je održana 24. februara 1945. godine. Tada je istaknuto da položaj Sandžaka treba riješiti na način da se deževski, sjenički, pribojski, prijepoljski, štavički i novovaroški srez pripoje federalnoj Srbiji, a bjelopoljski i pljevaljski srez Crnoj Gori. 26-27. marta 1945. godine u Novom Pazaru je održana Oblasna konferencija KPJ za Sandžak na kojoj su podržana opredijeljenja AVNOJ-a o budućnosti Sandžaka i donijeta je odluka o prestanku rada ovog partijskog organa i osnivanju Okružnog Komiteta KPJ za Novopazarski okrug, koji je obuhvatao teritoriju 6 današnjih sandžačkih opština u okviru Republike Srbije.
Na Drugom, a takođe i poslednjem, zasjedanju ZAVNOS-a, 29. marta 1945. godine, u Novom Pazaru, donijeta je odluka o raspuštanju ZAVNOS-a. Ta odluka potvrđena je na Trećem zasjedanju AVNOJ-a, 7. avgusta 1945. godine.
Sandžak je od 1943. do 1945. godine, u okviru novog socijalističkog poretka koji se izgrađivao u Jugoslaviji, bio tretiran kao zasebna političko-teritorijalna jedinica Jugoslavije.
U tom periodu, vrhovnu vlast na oslobođenoj teritoriji Sandžaka činilo je Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Sandžaka (ZAVNOS), najvažnije narodno predstavničko, zakonodavano i izvršno tijelo i političko rukovodstvo NOB-a u Sandžaku.
Osnivačka skupština ZAVNOS-a održana je 20. i 21. novembra 1943. u Pljevljima. U to vrijeme, područje Sandžaka nalazilo se pod okupacijom Sila osovine i bilo je administrativno podijeljeno između Crne Gore i Nedićeve Srbije, dok su dijelovi regije bili u sastavu oslobođene partizanske teritorije.
Prvi predsjednik Predsjedništva ZAVNOS-a bio je Sreten Vukosavljević. ZAVNOS je imao slijedeću organizacionu strukturu: Predsjedništvo, Izvršni odbor, 7 odsjeka – upravni, privredno-finasijski, prosvjetni, informativno-propagandni, socijalni, zdrastveni i vjerski. Područje na kojem je ZAVNOS imao jurisdikciju činilo je 8 sandžačkih srezova: deževski, sjenički, pribojski, prijepoljski, štavički, novovaroški, bjelopoljski i pljevaljski.
Pokrenut je list „Glas Sandžaka’’, organ ZAVNOS-a, koji je počeo da izlazi 15. juna 1944. godine. Izvršni odbor (vlada Sandžaka) je bio stalno u pokretu, a nakon konačnog oslobođenja Sandžaka 13. januara 1945. godine bio je smješten u Novom Pazaru.
Konačna arbitraža o statusu Sandžaka izvršena je na petoj sjednici Predsjedništva AVNOJ-a koja je održana 24. februara 1945. godine. Tada je istaknuto da položaj Sandžaka treba riješiti na način da se deževski, sjenički, pribojski, prijepoljski, štavički i novovaroški srez pripoje federalnoj Srbiji, a bjelopoljski i pljevaljski srez Crnoj Gori. 26-27. marta 1945. godine u Novom Pazaru je održana Oblasna konferencija KPJ za Sandžak na kojoj su podržana opredijeljenja AVNOJ-a o budućnosti Sandžaka i donijeta je odluka o prestanku rada ovog partijskog organa i osnivanju Okružnog Komiteta KPJ za Novopazarski okrug, koji je obuhvatao teritoriju 6 današnjih sandžačkih opština u okviru Republike Srbije.
Na Drugom, a takođe i poslednjem, zasjedanju ZAVNOS-a, 29. marta 1945. godine, u Novom Pazaru, donijeta je odluka o raspuštanju ZAVNOS-a. Ta odluka potvrđena je na Trećem zasjedanju AVNOJ-a, 7. avgusta 1945. godine.
Primjedbe
Objavi komentar
Svi vulgarni, uvredljivi na vjersko-nacionalnoj osnovi komentari posjetitelja će biti uklonjeni!